Het is onbetwistbaar dat surpoids en obésitas een maatschappelijk probleem vormen dat de gemoederen bezighoudt. Meer dan de helft van de Belgen heeft last van surpoids, en bijna één persoon op de vier lijdt aan obesitas. Cette crise sanitaire perdure depuis des années, et les publications régulières de chiffres alarmants semblent entraîner une certaine banalisation. Toch blijven de cijfers verontrustend: volgens de Indice de Masse Corporelle (IMC ≥ 25 kg/m² voor surpoids en ≥ 30 kg/m² voor obésité chez les personnes d'origine européenne) blijft het aantal personen in deze categorieën toenemen.

Een artikel dat vandaag in het prestigieuze tijdschrift The Lancet is gepubliceerd, benadrukt dat een eenvoudige meting van de IMC niet voldoende is voor een juiste diagnose en behandeling van surpoids en obésitas (https://www.thelancet.com/pdfs/journals/landia/PIIS2213-8587(24)00316-4.pdf). Het is dus essentieel om een duidelijke definitie van deze voorwaarde te hanteren.

De l'IMC seul à une vue plus complète de la santé
Traditioneel gebruikt men l'IMC om te bepalen of een persoon in de categorieën "surpoids" of "obésité" valt. Uit onderzoek blijkt echter dat deze meetmethode op individueel niveau niet altijd even nauwkeurig is. Zo kan iemand met een grote spiermassa bijvoorbeeld worden ingedeeld in de categorie obésitas volgens de IMC, terwijl iemand met een normale IMC een buitensporige hoeveelheid buikspieren kan hebben, wat gevaarlijk is.

Une valeur d'IMC seule offre une vision insuffisante, et un IMC normal ne signifie pas automatiquement que quelqu'un est en bonne santé. La quantité de graisse abdominale est un facteur de risque important. Het meten van de tour de taille (périmètre ombilical) en de taille, of het gebruik van andere antropométrische criteria, kan helpen om het risico op complicaties in verband met obesitas beter te evalueren. Deze criteria maken het mogelijk om ophopingen van graisse rond organen te detecteren, die vaak onzichtbaar zijn met een klassieke IMC-meting.

Het belang van een gestandaardiseerde evaluatie van de zwaartekracht
Om klinische obesitas correct te diagnosticeren, is het noodzakelijk om de invloed van lichaamsgewicht op de algehele gezondheid te evalueren. Een gedetailleerdere diagnose van de conditie is essentieel om zowel overdiagnostiek als onderdiagnostiek te voorkomen.

La BASO (Belgische Vereniging voor de Studie van Obesitas) onderstreept het belang van deze aanpak en stelt een systeem van stadificatie voor, l'Edmonton obesitas stadiëringssysteemom de zwaartekracht van surpoids en obésité te evalueren (https://belgium.easo.org/wp-content/uploads/2023/03/Obesity-Flowchart-Huisarts-V4_FR_020323.pdf). Dit systeem maakt het mogelijk om elke patiënt een persoonlijke behandeling voor te stellen op basis van de ernst van de aandoening. Toutes les formes de surpoids necessitent pas un traitement médicamenteux ou une intervention intensive, mais il est crucial de dépister à temps les complications liées à l'obésité chez toute personne ayant un poids élevé. Hierdoor kunnen artsen sneller ingrijpen en ernstiger gezondheidsproblemen voorkomen.

Een persoonlijke aanpak vergroot de kans op succes en voorkomt grote schade op de lange termijn.

Verduidelijking: geen onderdrukking van IMC
In de recente publicatie in The Lancet wordt niet voorgesteld om de meting van de IMC af te schaffen, maar om deze op te nemen in een groter geheel. L'IMC blijft een eenvoudig en bruikbaar hulpmiddel om een potentieel gewichtsprobleem te signaleren, maar het moet worden aangevuld met andere parameters om de impact van obesitas op de kliniek en het personeel te bepalen.

Voor een beter gebruik van IMC
Het lijkt duidelijk dat een complexe aandoening als obesitas niet kan worden samengevat in één cijfer. In de praktijk blijkt echter dat meer dan drie kwart van de patiëntendossiers geen melding maakt van IMC. Commençons donc par l'essentiel : une bonne collecte des données de taille et de poids, pour que l'IMC puisse être utilisé de manière adéquate comme indicateur.

Deze tekst is vooral een oproep om gewichtsproblemen serieus te nemen en tijdig een arts te raadplegen, vooral als het ondanks alle inspanningen moeilijk is om je lichaamsgewicht onder controle te houden. Een vroegtijdige interventie kan het verschil maken.

Prof. Bart Van der Schueren en Dr. Nele Steenackers, Belgische Vereniging voor de Studie van Obesitas

Voorstellen van BASO: De Belgische Vereniging voor de Studie van Obesitas (BASO) is een multidisciplinaire vereniging die het wetenschappelijk onderzoek naar obesitas bevordert en haar expertise deelt om de preventie, diagnose en behandeling van obesitas in België te optimaliseren.

Contact: [email protected]

nl_BENederlands (België)